W obliczu ogólnoświatowego zagrożenia związanego z pandemią koronawirusa CONVID-19 Kołobrzeg jako największe polskie uzdrowisko i centrum turystyki uzdrowiskowo-wypoczynkowej znalazł się w sytuacji absolutnie wyjątkowej i bezprecedensowej.
Miasto Kołobrzeg razem z otaczającym go Nadmorskim Obszarem Funkcjonalnym Kołobrzeg przez ostatnie 30 lat było jednym z najszybciej rozwijających się ośrodków miejskich północno-zachodniej części Polski i należy do bardzo niewielkiej grupy miast średnich nie tracących dotąd funkcji społeczno-gospodarczych. To niespełna 47 000 miasto funkcjonuje jako rdzeń miejskiego obszaru funkcjonalnego Kołobrzeg (NOF Kołobrzeg liczący łącznie prawie 60 000 mieszkańców). Jest to jednocześnie największy w skali kraju obszar miejski pełniący wyspecjalizowane funkcje uzdrowiskowo-turystyczne i jest porównywalny pod względem wielkości tylko z Warszawą i Krakowem. Kołobrzeg i jego zaplecze koncentruje funkcje turystyczno-uzdrowiskowe i wypoczynkowe kraju stanowiąc razem z otaczającymi go gminami wiejskimi Kołobrzeg i Ustronie Morskie największy obszar koncentracji turystycznej bazy noclegowej (według oficjalnych danych GUS) realizując przy tym trzecią odnotowywaną w skali kraju liczbę udzielanych osobonoclegów (po Warszawie i Krakowie). Na obszarze NOF-u Kołobrzeg zarejestrowanych jest obecnie ponad 11 600 podmiotów gospodarczych. Funkcje turystyczne i okołoturystyczne są obecnie wiodącymi sektorami gospodarki miasta (ok. 90 %). Gospodarka turystyczna Kołobrzegu stanowi obecnie ok. 5 % gospodarki turystycznej całego kraju. W perspektywie średniookresowej (2-3 miesiące) sytuacja związana z koronawirusem Convid-19 może spowodować realne zagrożenie dla funkcjonowania ok. 81 % wszystkich podmiotów gospodarczych miasta i jego zaplecza. Prawdopodobnie poważne problemy w bieżącym funkcjonowaniu w ciągu najbliższych 2-3 miesięcy może odczuć ok. 6 800 firm działających w Kołobrzegu i ok. 9 500 firm w całym NOF-ie Kołobrzeg. Należy ostrożnie zakładać, że połowa firm w ciągu kilku najbliższych miesięcy może zacząć odnotowywać problemy finansowe oraz trudności z utrzymaniem dotychczasowych miejsc pracy, co z kolei może skutkować znaczącym wzrostem bezrobocia. Odbudowa potencjału turystycznego po zakończeniu pandemii i późniejszym otwarciu granic zajmie od 3 do co najmniej 6 miesięcy. Należy podkreślić, że gospodarka turystyczna Kołobrzegu tworzy rocznie ok. 5-6 mld zł PKB (1,2 mld euro). Jest to zatem obszar zbyt ważny dla polskiej turystyki by pozwolić mu upaść.
KONIECZNE JEST ZATEM PODJĘCIE NIESTANDARDOWYCH DZIAŁAŃ KTÓRE POZWOLIŁYBY PRZETRWAĆ NAJWAŻNIEJSZEJ CZĘŚCI GOSPODARKI MIASTA KOŁOBRZEG I URATOWAĆ JAK NAJWIĘKSZĄ LICZBĘ MIEJSC PRACY. NIEZBĘDNE JEST PRZY TYM ZBADANIE I POZNANIE POTENCJAŁU TURYSTYCZNEGO MIASTA KOŁOBRZEG I JEGO ZAPLECZA ORAZ OKREŚLENIE MINIMALNEJ WIELKOŚCI NIEZBĘDNEGO PAKIETU RATUNKOWEGO DEDYKOWANEGO NAJWIĘKSZEMU W KRAJU UZDROWISKU KOŁOBRZEG.
SZACOWANIE POZIOMU ZAGROŻENIA WEDŁUG SEKCJI PKD NA PRZYKŁADZIE MIASTA I NOF-U KOŁOBRZEG
Źródło: opracowanie własne autora na podstawie danych GUS oraz autorskich szacowań podatności na kryzys.
Statystyczne szacowanie zagrożeń wg. sekcji jest bardzo trudne i jest obarczone możliwym błędem. Na dzień dzisiejszy konieczne jest badanie sytuacji w oparciu o wiarygodne dane społeczno-gospodarcze.
Proponuję by na poziomie wszystkich możliwych do zdobycia danych ekonomicznych i społeczno- gospodarczych dla poszczególnych obiektów noclegowych wygenerować sumy a następnie mierniki i wskaźniki społeczno-gospodarcze. W celu oszacowania minimalnego poziomu tzw. PAKIETU RATUNKOWEGO DLA KOŁOBRZEGU NIEZBĘDNE JEST POZNANIE CO NAJMNIEJ FAKTYCZNYCH STRAT W SEKTORZE TURYSTYCZNO-NOCLEGOWYM WSZYSTKICH DOSTĘPNYCH RODZAJÓW BAZY NOCLEGOWEJ.
Właściciele, gestorzy i zarządzający obiektami noclegowymi stowarzyszeni w co najmniej 3 najważniejszych organizacjach gospodarczych Naszego miasta i jego zaplecza powinni zatem z zastrzeżeniem absolutnej tajemnicy naukowej ujawnić „wrażliwe” i zwykle „poufne” dane dotyczące swoich obiektów noclegowych.
Wszystkie tak szczegółowe dane mogłyby być wpisane do bardzo rozbudowanej tablicy w formacie excell (treść i zawartość tablicy poddana byłaby konsultacji przez Państwa w celu jej uniwersalizacji).
Ujawnione dane jak się wydaje wstępnie (to do Państwa ogólnej dyskusji) powinny być agregowane poprzez ich ANIMIZACJĘ ORAZ GRUPOWANIE WYNIKOWE POPRZEZ SUMOWANIE, UŚREDNIANIE, MAKSYMALIZACJĘ, MINIMALIZACJĘ, DOMINANTĘ, itp.
Żadne dane szczegółowe w układzie miesięcznym nie będą ujawnione a ogólnie dostępne byłyby tylko dane grupowe z zastrzeżeniem ich utajniania na podobnych zasadach jak to robi GUS (np. nieujawnianie danych dla 1-2 obiektów noclegowych danego typu, dopiero od 3 obiektów była by agregacja danych statystycznych.
Pozyskane od Państwa dane byłyby zbierane mailowo – systematycznie np. co miesiąc a ich wartości np. historyczne (od stycznia 2019 roku aż do dziś pozwoliłyby analizować jak sektor turystyczny Kołobrzegu przechodzi największy kryzys w dotychczasowej historii (oprócz I a zwłaszcza II Wojny Światowej po jego całkowitej zagładzie). Po zakończeniu kryzysu mielibyśmy niesamowite narzędzie do analiz stanu gospodarki turystycznej miasta.
Kluczowe byłoby ich zebranie, a zwłaszcza wypełnienie przez Państwa arkusza Excell który byłby co kolejny miesiąc uzupełniany o nowy obraz sytuacyjny. Możliwe byłoby także śledzenie wskaźników efektywności wykorzystania bazy noclegowej, dochodów, kosztów, itp. także w przeliczaniu na np. 1 zatrudnionego. Warto by uzyskać także dane o średnim miesięcznym zużyciu np. wody i innych mediów.
Kluczowe z punktu widzenia Kołobrzegu jest docelowe uzyskanie danych ekonomicznych po stronie dochodów, kosztów i rentowności zwłaszcza dla szczytu zeszłorocznego sezonu letniego, gdyż to byłby ten kluczowy potencjał o który już za 3 miesiące będziemy „walczyć”. Całoroczna specyfika funkcjonowaniu całorocznej turystyki w Kołobrzegu z kolei uprawnia do sięgnięcia do danych porównawczych sprzed ponad roku, by móc porównać z nimi wyniki ze stycznia, lutego i marca obecnego roku.
Narzędzie takie wymagałoby zatem systematycznego uzupełniania, przy czym w takich analizach zbiorczych powinny docelowo być uwzględniane prawie wszystkie relatywnie duże (pow. 250 jednostek/pow. 500 m.n.) i średnie (100-250 jednostek/200-500 m.n.) obiekty noclegowe oraz względnie reprezentatywna grupa mniejszych obiektów noclegowych (50-100 jednostek/100-200 m.n.) nie wykluczając przy tym licznych obiektów pon. 50 jednostek/pon. 100 m.n. Obiekty te powinny łączyć się w grupach liczących co najmniej 3 by reprezentować wszystkie typy obiektów noclegowych wg. standardowego formularza KT-1.
Jestem zdania, że uzyskane dzięki Państwa „szczerości” i otwarciu na współpracę dane dla większości bazy noclegowej Kołobrzegu (bez pokoi gościnnych, apartamentów i mieszkań) powinny umożliwić określenie skali niezbędnego pakietu pomocowego dla największego polskiego kurortu nadmorskiego i jednego z 3 największych centrów turystycznych kraju (po Warszawie i Krakowie).
Być może doczekali byśmy się także ustalenia tzw. indeksu rozwoju funkcji turystycznej Kołobrzegu / wybrzeża?
Pozyskane dane można dodatkowo uzupełnić o informacje nt. pośrednich źródeł gospodarczych tj. wpływy miesięczne z opłaty uzdrowiskowej a także np. wielkość zużycia wody lub odbioru odpadów. Dane te być może pozwoliłyby na wprowadzenie mierników korygujących i szacunkowych także dla nieklasyfikowanej w sprawozdaniach bazy noclegowej (np. może na podstawie średniego zużycia wody możliwe byłoby obliczanie przybliżonych szacunkowych szczytowych wpływów z turystyki na poziomie obiektów noclegowych (bez innych usług) po odjęciu względnie stabilnego rozbioru wody przez samych mieszkańców miasta).
Zachęcam zatem Państwa do szerokiej współpracy i wspólnego poznania Naszego potencjału turystycznego a następnie podjęcia rzeczowych i umocowanych na twardych danych rozmów na temat ratowania przed zapaścią a nawet upadkiem największego polskiego uzdrowiska i wielkiego centrum turystyki uzdrowiskowo-wypoczynkowej, SPA i wellness.
Z wyrazami szacunku: dr Mariusz Miedziński